Đối với người bệnh tiểu đường đã biến chứng tim mạch, chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định đường huyết, huyết áp, giảm viêm, giảm cholesterol và phòng chống xơ vữa động mạch. Vậy làm sao để có một chế độ ăn đủ cả về lượng và chất để phòng ngừa hoặc giữ cho biến chứng không nặng thêm? Sau đây là 3 nguyên tắc bạn cần ghi nhớ!
Nguyên nhân gây ra biến chứng tim mạch ở người tiểu đường là do quá trình stress oxy hóa và viêm mạn tính xảy ra khi đường huyết tăng cao hoặc không ổn định. Các chuyên gia khuyến cáo người tiểu đường cho dù đã biến chứng tim mạch hay chưa cũng nên tăng cường ăn các thực phẩm có khả năng chống viêm, chống oxy hóa mạnh mẽ để tránh tổn hại lớp lót trong thành mạch
Nếu thấy khó khăn trong việc lên thực đơn, bạn có thể tham khảo theo chế độ ăn Địa Trung Hải hoặc chế độ ăn DAS (ngăn ngừa cao huyết áp). Chế độ ăn này bao gồm: Các loại ngũ cốc nguyên hạt; Rau quả, trái cây; Sữa và các chế phẩm từ sữa ít béo hoặc không béo; Thịt nạc, thịt gia cầm và cá, cùng với các loại hạt, đậu đỗ; Dầu thực vật.
Ngoài ra, bạn cũng cần hạn chế các thực phẩm gây viêm như đồ ăn chiên rán, mỡ da, nội tạng động vật, nước ngọt có ga.
Kiểm soát lượng thực phẩm trong mỗi bữa ăn sẽ giúp người tiểu đường có biến chứng tim không ăn quá nhiều tinh bột, muối, chất béo xấu mà vẫn đảm bảo đủ dinh dưỡng. Tuy nhiên không phải ai cũng cân đo được lượng thực phẩm chính xác. Những cách đơn giản sau đây sẽ giúp bạn kiểm soát khẩu phần ăn dễ dàng hơn:
Cách này rất phù hợp để kiểm soát lượng thức ăn trong các bữa chính. Bạn chỉ cần sử dụng một đĩa thức ăn tròn, đường kính 25cm sau đó chia thành 4 phần:
- 2 phần cho rau xanh
- 1 phần cho tinh bột (cơm, bún, miến)
- 1 phần cho chất đạm (thịt, cá…)
Cuối cùng, bạn có thể thêm một lượng nhỏ chất béo tốt từ dầu oliu, quả bơ… để tăng sự ngon miệng cho bữa ăn.
Đây cũng là một cách giúp người bệnh tiểu đường đong đếm số lượng thực phẩm tốt hơn, đặc biệt khi chế biến thức ăn. Cụ thể:
- Lượng rau xanh: Bằng 2 bàn tay chụm lại.
- Lượng trái cây và chất đường bột: Bằng 1 nắm tay. Các loại trái cây nhiều đường như mít, xoài, sầu riêng, nhãn, vải… chỉ nên ăn lượng nhỏ hơn 1 nắm tay và nên ăn cách xa bữa ăn 2 giờ hoặc ăn vào các bữa ăn phu.
- Chất đạm (thịt, cá): Rộng bằng lòng bàn tay và dày không quá ngón tay út.
- Chất béo chỉ nên ăn các loại chất béo từ thực vật, với lượng tương đương với một đốt ngón cái (chừng 1 muỗng cà phê/bữa).
Người bệnh tiểu đường đã biến chứng tim mạch thường được khuyên ăn nhạt, lượng muối natri tối đa chỉ nên là 1,5g mỗi ngày. Bởi ăn nhiều muối sẽ làm tăng huyết áp, tăng gánh nặng cho tim khiến biến chứng tim mạch trở nặng.
Tuy nhiên, muối chúng ta ăn hàng ngày đến từ rất nhiều nguồn khác nhau (canh, thức ăn mặn, đồ chấm...) nên việc đo lường chính xác bao nhiêu natri là rất khó. Để giảm tối đa lượng muối trong thực phẩm, bạn nên:
- Không thêm mắm, muối khi nấu ăn.
- Không nên sử dụng mì chính (vì mì chính thực chất cũng là “muối” natri).
- Không chấm gia vị khi ăn đồ luộc, hấp.
- Không ăn dưa, cà muối hay thức ăn chế biến sẵn. Vì trong đó chứa nhiều muối natri
Hiện nay rất nhiều người bệnh tiểu đường ăn kiêng quá mức và trở nên stress vì việc ăn uống. Trong khi, một thực phẩm tốt cho người tiểu đường hay không còn phụ thuộc vào khối lượng thức ăn, thời điểm ăn và cơ địa từng người.
Theo BS Nguyễn Huy Cường, chế độ ăn cho người tiểu đường hiện nay phải được “cá thể hóa”. Mỗi người bệnh tiểu đường dù đã biến chứng hay chưa đều cần phối hợp với bác sĩ để tự xây dựng một chế độ ăn phù hợp thỏa mãn 5 yếu tố:
(1) Chế độ ăn không làm tăng đường máu nhiều sau khi ăn:.
(2) Không ăn kiêng quá mức gây hạ đường huyết lúc đói.
(3) Chế độ ăn cần giúp duy trì cân nặng ở mức lý tưởng.
(4) Không tạo điều kiện cho các bệnh cơ hội khác phát triển.
(5) Chế độ ăn đơn giản, dễ áp dụng và không tốn kém.
Tốt nhất, nên theo dõi đường huyết sau ăn bằng máy đo đường huyết cá nhân. Nếu thấy đường huyết sau ăn 1 - 2h không vượt quá 10mmol/L thì chế độ ăn đó đã phù hợp. Bạn nên theo chế độ ăn chống viêm để ngăn ngừa các bệnh cơ hội của tiểu đường như tăng huyết áp, mỡ máu, gout…
Ngoài chế độ ăn uống, thì người bệnh tiểu đường đã biến chứng tim mạch được các chuyên gia khuyên dùng các sản phẩm hỗ trợ chuyên biệt dành riêng cho biến chứng tiều đường như thực phẩm bảo vệ sức khỏe Hộ Tạng Đường để hỗ trợ phòng và cải thiện biến chứng trên tim, mắt, thận, thần kinh do tiểu đường.
Các thành phần có trong Hộ Tạng Đường bao gồm: Hoài Sơn + Nhàu + Câu kỷ tử + Alpha lipoic acid - là những thành phần đã được chứng minh có khả năng giảm stress oxy hóa, giảm viêm mạnh mẽ, đồng thời ngăn ngừa lắng đọng cholesterol trong lòng mạch máu. Nhờ đó làm sạch mạch máu, ngăn ngừa nhồi máu cơ tim, đột quỵ và các biến chứng khác do bệnh tiểu đường gây ra.
Người bệnh tiểu đường chia sẻ bí quyết sống khỏe sau 2 lần đặt stent vì biến chứng