Biến chứng mạch máu được coi là gốc rễ của sự hủy hoại trong bệnh tiểu đường, bởi nó gây tổn thương hầu hết các cơ quan quan trọng của cơ thể như tim, mắt, thận, não, thần kinh…
Biến chứng mạch máu là hậu quả của đường huyết tăng cao kéo dài hoặc tăng giảm thất thường, làm cho lớp nội mạc mạch máu (lớp lót trong của mạch máu) bị tổn thương, không thể đưa đủ lượng máu và tới các cơ quan.
Bệnh lý võng mạc xuất hiện khi đường huyết tăng cao phá hủy hệ thống mạch máu nhỏ nuôi dưỡng võng mạc, làm các mạch máu nhỏ bị viêm và thít chặt, dẫn đến tình trạng đông máu, thiếu máu võng mạc và làm tăng sinh mạch máu mới. Các mạch máu mới sinh rất mong manh và có thể dễ dàng đứt vỡ, gây chảy máu võng mạc. Biến chứng võng mạc do tiểu đường là nguyên nhân chính dẫn đến mù lòa ở những người thuộc độ tuổi lao động tại các nước phát triển. Nghiên cứu cho thấy: 40% bệnh nhân tiểu đường type 2 mắc biến chứng võng mạc tại thời điểm chẩn đoán.
Bệnh lý võng mạc tiểu đường có thể gây mù lòa
Phương pháp điều trị
Điều trị biến chứng võng mạc bằng laser là phương pháp được chỉ định ở cả hai giai đoạn: Không tăng sinh và tăng sinh. Phương pháp này giúp hạn chế sự thiếu máu cục bộ võng mạc, đồng thời cũng hạn chế sự rò rỉ máu và các chất từ mạch máu ra võng mạc.
Đối với người bệnh tiểu đường có thời gian mắc bệnh trên 5 năm, điều trị bằng laser có thể giảm nguy cơ mù lòa từ 50% xuống còn 5%. Tuy nhiên, phương pháp này lại làm mất 50% tầm nhìn ngoại biên của họ.
Bạn có biết, mờ mắt và đau nhức hốc mắt là những dấu hiệu ban đầu của biến chứng võng mạc tiểu đường? Nếu có những biểu hiện trên, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn cách cải thiện thị lực!
Bệnh thận tiểu đường cũng là một biến chứng mạch máu phổ biến. Theo Gs Thái Hồng Quang - chủ tịch hội Nội tiết và Đái tháo đường Việt Nam: Tại các thành phố lớn tại Việt Nam, có khoảng 50% trường hợp chạy thận nhân tạo là do đái tháo đường. Người bệnh nào mà kiểm soát đường huyết càng kém, mắc kèm tăng huyết áp thì nguy cơ bị tổn thương thận càng cao.
Mắc bệnh trên 25 năm, người tiểu đường có nguy cơ cao bị suy thận
Phương pháp điều trị
Đường huyết và huyết áp là hai yếu tố nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến biến chứng suy thận tiểu đường. Vì vậy, việc điều trị suy thận người bệnh tiểu đường cần đặc biệt quan tâm đến hai chỉ số sau:
- Kiểm soát đường huyết: Kiểm soát tốt đường huyết giúp làm chậm quá trình suy thận, đồng thời làm chậm tiến triển của mọi biến chứng khác. Mục tiêu lý tưởng là duy trì chỉ số HbA1c dưới 7%.
- Kiểm soát huyết áp: Kiểm soát huyết áp nghiêm ngặt làm giảm nguy cơ phát triển bệnh tim mạch và phòng ngừa, làm chậm quá trình tiến triển của bệnh thận. Người bệnh nên dùng các loại thuốc huyết áp như thuốc chuyển đổi angiotensin và thuốc chẹn thụ thể angiotensin.
Thông tin cho bạn: Cách phòng và điều trị biến chứng thận tiểu đường
Đây là một biến chứng mạch máu nhỏ của bệnh tiểu đường khá phổ biến và nguy hiểm. Đôi khi, tăng đường huyết bất thường có thể dẫn đến biến chứng thần kinh cấp tính. Tình trạng này có thể giảm khi đường huyết được kiểm soát. Tuy nhiên, phần lớn biến chứng thần kinh đều là mạn tính và cần điều trị kiên trì trong thời gian dài.
- Biến chứng thần kinh ngoại biên của bệnh tiểu đường: Làm tổn thương hệ thống thần kinh cảm giác, biểu hiện chính là người bệnh mất cảm giác đau, nóng, lạnh,... hoặc rối loạn hệ thống thần kinh kiểm soát vận động, di chuyển cơ bắp.
- Biến chứng thần kinh tự chủ: Làm tổn thương hệ thống thần kinh kiểm soát hoạt động tự chủ như nhịp tim, nhịp thở, tuyến tiết (mồ hôi, dịch tiết), các chức năng sinh lý…
Biến chứng thần kinh tự chủ gây tăng nhịp tim ở người tiểu đường
Phương pháp điều trị
Ổn định đường huyết tốt có thể là cách phòng ngừa hiệu quả biến chứng thần kinh của tiểu đường. Tuy nhiên, một khi biến chứng đã phát sinh, ổn định đường huyết không còn nhiều ảnh hưởng đến việc kiểm soát những cơn đau – hệ lụy chính của biến chứng.
Trong trường hợp mắc biến chứng ở giai đoạn sớm, các cơn đau có thể được xoa dịu bởi thuốc giảm đau liều nhẹ. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, khi đã ở vào giai đoạn muộn của biến chứng, người bệnh có thể phải dùng thêm các thuốc giảm đau đặc hiệu hơn.
Bên cạnh thuốc, người bệnh cần đặc biệt chú ý đến việc chăm sóc bàn chân, vì bàn chân họ rất dễ bị nhiễm trùng, loét rộng, dẫn đến đoạn chi.
Cơn đột quỵ xảy ra khi lượng máu cung cấp đến não đột nhiên bị chặn lại, các tế bào não sẽ thiếu oxy và nhanh chóng chết đi. Nếu không cấp cứu kịp thời, đột quỵ có thể gây tử vong hoặc để lại các di chứng như: liệt toàn thân, liệt nửa người, liệt mặt, mất khả năng nói… Đột quỵ là hậu quả nặng nề nhất ở người bệnh tiểu đường.
Xem thêm: 5 rủi ro ở người bệnh tiểu đường do biến chứng mạch máu lớn
Nhồi máu cơ tim, suy tim, nhịp tim nhanh khi nghỉ là hậu quả của biến chứng tim mạch do tiểu đường. Có đến 80% các trường hợp tử vong ở người bệnh tiểu đường là do biến chứng tim – mạch vành. Điều đó cho thấy, biến chứng tim mạch là 1 trong những biến chứng nguy hiểm nhất, có tỷ lệ tử vong cao nhất trong số các biến chứng của căn bệnh này.
Người tiểu đường cần thận trọng với biến chứng tim mạch
Mặc dù đường huyết cao có thể làm giảm nhanh với các thuốc hạ đường huyết, nhưng điều đó không có nghĩa là biến chứng tim mạch được ngăn chặn. Stress oxy hóa và viêm mạn tính ở lòng mạch máu do tiểu đường mới là thủ phạm chính gây xơ vữa, gây cứng và làm tổn hại các mạch máu nuôi tim, gây ra những cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, nếu không được cấp cứu kịp thời, người bệnh rất dễ tử vong. Ngoài ra, đề kháng insuIin ở bệnh tiểu đường tuýp 2 cũng là một trong những nguyên nhân gây rối loạn chuyển hóa cholesterol, tăng huyết áp và làm tăng rủi ro cho người bệnh.
Ngưng hút thuốc lá, điều trị tốt bệnh tăng huyết áp, giảm cholesterol máu, giảm cân – nếu dư cân, béo phì, kiểm soát chế độ ăn và tập luyện – là cách để giảm nguy cơ tim mạch do bệnh tiểu đường.
Bạn đã biết: Biến chứng tim mạch của bệnh tiểu đường: Tất cả những điều bạn cần biết để tránh rủi ro
Hình thành các cục máu đông là chức năng tự nhiên của mạch máu để ngăn chặn xuất huyết khi thành mạch máu bị tổn thương. Tuy nhiên, ở người mắc tiểu đường, huyết khối thường là hậu quả của quá trình viêm và xơ vữa mạch hay bệnh động mạch ngoại biên. Người bệnh có thể phải đối mặt với nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ não hay thuyên tắc phổi.
Suy tim xảy ra khi tim không thể bơm máu đúng cách để đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Suy tim thường phát triển trong nhiều năm và nặng dần theo thời gian. Ở người tiểu đường, suy tim thường là hậu quả của nhồi máu cơ tim, bệnh mạch vành, thiếu máu cơ tim.
Một biến chứng nghiêm trọng do tiểu đường đó là bệnh động mạch ngoại biên (PAD). Đặc trưng của bệnh này là mạch máu ở chân bị hẹp hoặc tắc do các mảng bám tích tụ, làm giảm lưu lượng máu đến chân và bàn chân. PAD làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
Bị bệnh động mạch ngoại biên, người bệnh có thể gặp phải cơn đau cách hồi (đau bắp chân hoặc bàn chân khi đi bộ, giảm khi nghỉ ngơi trong vài phút) không thể lý giải nổi. Ngoài ra, sự kém lưu thông máu ở chân và bàn chân cũng làm tăng nguy cơ đoạn chi.
Đau cách hồi - dấu hiệu của bệnh động mạch ngoại biên do tiểu đường
Tổn thương mạch máu là nguồn gốc của mọi sự hủy hoại trong bệnh đái tháo đường, bởi vậy để giảm thiểu được các biến chứng của bệnh, cần phải đạt được cả hai mục tiêu không thể tách rời đó là: ổn định đường huyết và bảo vệ mạch máu.
Để làm được điều này, bên cạnh các thuốc hạ đường huyết, không thể thiếu được vai trò của những chất chống oxy hóa mạnh. Chúng được ví như lớp sơn bảo vệ, giúp dọn dẹp các chất thải sinh ra trong quá trình rối loạn chuyển hóa đường, từ đó ngăn ngừa được sự hủy hoại của lớp nội mạc mạch máu do tiểu đường gây ra.
Trên thế giới hiện nay, hoạt chất chống oxy hóa nổi bật đang được sử dụng phổ biến để kiểm soát biến chứng của đường là acid alpha lipoic (được viết tắt là ALA). Nó được đánh giá là một chất chống oxy hóa “siêu đẳng”, có khả năng hoạt động tốt trong cả môi trường thân mỡ và thân nước, thấm tốt vào các mô thần kinh, vì vậy tạo nên hiệu quả vượt trội trong việc ngăn ngừa và cải thiện biến chứng của tiểu đường.
Hiểu rõ về nguyên nhân sinh ra các biến chứng mạch máu của tiểu đường sẽ giúp bạn có được hướng đi đúng trong điều trị và bảo vệ bản thân khỏi sự hủy hoại do căn bệnh này gây ra.
Xem thêm: Hộ Tạng Đường có tốt không? – Đánh giá từ chuyên gia và người bệnh Hộ Tạng Đường giá bao nhiêu? Bán ở đâu chính hãng, giá tốt?(*)Thực phẩm này không phải là thuốc không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh Đáp ứng của sản phẩm nhanh hay chậm còn tuỳ thuộc vào tình trạng bệnh, cơ địa của mỗi người và sự kiên trì trong quá trình sử dụng.