Nguyên nhân của đái tháo đường là thiếu hụt insulin tuyệt đối hoặc tương đối làm đường máu tăng cao gây tổn thương mạch máu và dẫn đến biến chứng.
Đái tháo đường (ĐTĐ) là một bệnh rối loạn chuyển hóa, được đặc trưng bởi sự tăng glucose máu. Nguyên nhân chính do thiếu insulin tuyệt đối hoặc tương đối. Insulin là một nội tiết tố do tế bào β của tiểu đảo tuỵ Langerhans tiết ra, giữ vai trò quan trọng trong việc điều hòa glucose máu. Nó có tác dụng giúp đưa glucose vào trong tế bào, để cung cấp năng lượng cho các tế bào trong cơ thể hoạt động.
Sau khi ăn, glucose trong máu tăng lên, để đáp ứng với sự tăng này, tuỵ sẽ tiết ra insulin để đưa glucose vào tế bào, mức đường trong máu trở về bình thường. Khi glucose trong máu thấp, tuỵ sẽ ngưng bài tiết insulin. Ở người bình thường, với hệ thống điều hoà như vậy sẽ giúp kiểm soát được mức đường trong máu. Ở bệnh nhân bị tiểu đường, chất insulin bị thiếu hụt hoặc có insulin nhưng tế bào không sử dụng được, khiến lượng đường trong máu tăng cao.
Nguyên nhân của đái tháo đường là do thiếu hụt insulin tuyệt đối hoặc tương đối
Những nguyên nhân dẫn đến điều này bao gồm ĐTĐ nguyên phát và ĐTĐ thứ phát:
+ Là một bệnh di truyền từ mẹ sang con do sự đứt đoạn hay đột biến ADN (ít gặp, thường từ 5-10% trong số các trường hợp bị bệnh).
+ Thường kèm theo điếc, viêm võng mạc sắc tố không điển hình.
+ Gặp ở mọi lứa tuổi.
+ Khởi phát sớm (trước 25 tuổi), di truyền trội trên nhiễm sắc thể thường, có bất thường về tiết insulin (5% trường hợp gặp ở đái tháo đường typ 2).
+ Có 3 thể MODY:
- MODY 1: có liên quan đến đột biến gen HNF- 4 (hiếm gặp).
- MODY 2: liên quan đến đột biến gen glucokinase (tăng đường huyết vừa phải, ít khi cần điều trị bằng insulin).
- MODY 3: liên quan đến đột biến gen HNF-1, tiến triển cần phải điều trị bằng insulin sớm.
Các bất thường về cấu trúc insulin quyết định bởi các gen là một nguyên nhân hiếm gặp của ĐTĐ.
+ Là một hội chứng di truyền hiếm gặp, thường kết hợp với bệnh gai đen và kèm theo có cường androgen.
Có 3 loại:
- Typ A: những bất thường về số lượng và chất lượng thụ thể của insulin.
- Typ B: có sự xuất hiện kháng thể kháng thụ thể insulin.
- Typ C: những bất thường sau thụ thể insulin.
+ Một số hội chứng hiếm gặp như Leprechaunisme, ĐTĐ thể teo mỡ, hội chứng Ralsin-Mandenhall hay bệnh già-lùn (progeria) thường có liên quan đến typ A.
+ Trisomia 21 (hội chứng Down).
+ Hội chứng Klinfelter (rối loạn di truyền do thừa một nhiễm sắc thể giới tính X ở nam giới).
+ Hội chứng Turner (loạn cấu tạo buồng trứng)
+ Hội chứng Wolfram (điếc, teo thần kinh thị giác, đái tháo đường hoặc đái tháo nhạt).
♦ Do bệnh lý tại tụy:
- Viêm tụy mạn tính, vôi hoá tụy: có thể xuất hiện tiểu đường trong 30% các trường hợp, tiến triển chậm, cần phải dùng đến insulin.
- Viêm tụy cấp: gây tiểu đường thoáng qua, sau điều trị khỏi đường huyết về bình thường.
- Ung thư tụy.
- Phẫu thuật cắt bỏ bán phần hoặc toàn phần tuyến tụy.
♦ Do bệnh lý tại gan:
- Gan nhiễm sắt (hemosiderin).
- Lắng đọng sắt ở các tiểu đảo b-Langerhans gây bất thường về tiết insulin.
- Xơ gan đẫn đến đề kháng insulin.
♦ Do một số các bệnh nội tiết:
- Cường sản, u thùy trước tuyến yên hoặc vỏ thượng thận (bệnh cushing hay hội chứng cushing).
- Tăng tiết GH (TSH) sau tuổi dậy thì: bệnh to đầu chi (acromegalia).
- Cường sản hoặc u tủy thượng thận sẽ làm tăng tiết cathecolamin (hội chứng pheocromocytoma)
- Basedow.
- Cường sản hoặc khối u tế bào anpha đảo Langerhans làm tăng tiết hormon tăng đường huyết (glucagon).
- Khối u tiết somatostatin, aldosterol có thể gây đái tháo đường, nguyên nhân do khối u ức chế tiết insulin. Nếu phẫu thuật cắt khối u thì đường huyết sẽ giảm.
Bạn có thể tham khảo sử dụng thêm các giải pháp hỗ trợ có nguồn gốc từ thiên nhiên như TPCN Hộ tạng đường để giúp hỗ trợ ngăn ngừa và cải thiện biến chứng tiểu đường. Hãy gọi cho chúng tôi theo số 0904.904.660 (trong giờ hành chính) để được biết thêm chi tiết.
♦ ĐTĐ do thuốc:
- Do điều trị bằng corticoid kéo dài.
- Do dùng các thuốc lợi tiểu thải muối như: hypothiazit, lasix liều cao, kéo dài sẽ gây mất kali. Thiếu kali dẫn đến ức chế tuyến tụy giải phóng insulin và làm tăng đường huyết.
- Hormon tuyến giáp.
- Thuốc tránh thai: ở một số phụ nữ dùng thuốc tránh thai xuất hiện tăng đường máu (tuy nhiên cơ chế chưa rõ).
- Interferon α: có thể bị đái tháo đường vì có kháng thể kháng lại đảo tụy.
- Vacor: là một loại thuốc diệt chuột có thể phá huỷ tế bào β.
Như vậy, có rất nhiều yếu tố tác nhân có thể dẫn đến bệnh tiểu đường. Bên cạnh những yếu tố liên quan đến di truyền hoặc gia đình, những yếu tố xã hội cũng góp phần gây ra bệnh, như béo phì, chế độ ăn uống, lối sống, ít hoạt động thể lực, stress… đây là những yếu tố mà chúng ta có thể cải thiện được. Đối với những người trên 45 tuổi, nên đi khám và làm xét nghiệm đường huyết, nếu kết quả bình thường thì nên kiểm tra mỗi 3 năm một lần. Tiểu đường nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, là nguyên nhân chính dẫn đến tàn phế hoặc tử vong ở người bệnh.
Xem thêm:
- Thực đơn chi tiết người tiểu đường nên áp dụng hàng ngày.
- Biến chứng nguy hiểm của bệnh tiểu đường và cách phòng ngừa
DS.Việt Ánh
Nguồn: http://www.benhhoc.com
0936.057.996
![[Câu chuyện của tôi] Đến giờ phút này, đái tháo đường với tôi không là gì cả](https://storage1.pca-tech.online/bienchungtieuduong/wp-content/uploads/2022/07/DT-2707-03.jpg)
